Κάθε χρόνο στις 8 Μαρτίου γιορτάζεται η Παγκόσμια Ημέρα της Γυναίκας. Στις μέρες μας, σε πολλές χώρες ο εορτασμός αυτός έχει χάσει τον πολιτικό του χαρακτήρα και έχει γίνει εμπορευματοποίηση και ευκαιρία για έκφραση της αγάπης των ανδρών προς τις γυναίκες, όπως γίνεται και κατά την Ημέρα του Αγίου Βαλεντίνου.
Ο πρώτος εορτασμός ήταν στις 28 Φεβρουαρίου 1909 και είχε διοργανωθεί από το Σοσιαλιστικό κόμμα της Αμερικής κατόπιν εισήγησης της Τερέζα Μαλκίελ. Το 1910 στην Κοπεγχάγη, διοργανώθηκε η Β’ Διεθνής Συνδιάσκεψη Σοσιαλιστριών Γυναικών και μετά από πρόταση της Κλάρας Τσέτκιν, καθιερώθηκε η 8 Μαρτίου ως Διεθνή Ημέρα της Γυναίκας. Τα Ηνωμένα Έθνη ξεκίνησαν να γιορτάζουν την Παγκόσμια Ημέρα της Γυναίκας το 1975 και το 1977, η Γενική Συνέλευση των Ηνωμένων Εθνών κάλεσε τα κράτη μέλη να ανακηρύξουν την 8η Μαρτίου ως Ημέρα του ΟΗΕ για τα δικαιώματα των γυναικών και την παγκόσμια ειρήνη.
Σε πολλές χώρες η ημέρα αυτή είναι αργία. Σε άλλες, όπως και στην Ελλάδα, γιορτάζεται ευρέως. Στην Ιταλία, για τον εορτασμό της ημέρας, οι άνδρες δίνουν κίτρινες μιμόζες για τις γυναίκες. Η κομμουνίστρια πολιτικός Τερέζα Ματέι, το 1946, επέλεξε τη μιμόζα ως σύμβολο της Παγκόσμιας Ημέρας της Γυναίκας στην Ιταλία, επειδή ένιωθε ότι τα γαλλικά σύμβολα της ημέρας όπως η βιολέτα ήταν πολύ σπάνια και ακριβά για να χρησιμοποιηθούν αποτελεσματικά στην Ιταλία. Στην Ελλάδα η ημέρα αυτή γιορτάζεται με διάφορες εκδηλώσεις, πορείες, κάποια διαγνωστικά κέντρα προσφέρουν δωρεάν γυναικολογικές εξετάσεις για ολόκληρο το μήνα Μάρτιο και είναι σύνηθες οι άντρες να προσφέρουν δώρα και λουλούδια στις γυναίκες.
Η ημέρα αυτή είναι ημέρα τιμής, μνήμης και υπόσχεσης συνέχισης των αγώνων που έκαναν χιλιάδες γυναίκες ανά τον κόσμο, που αντιστάθηκαν απέναντι στην εκμετάλλευση και διεκδίκησαν να γίνουν σεβαστά τα δικαιώματα τους μέσα στην οικογένεια, στην εργασία, στις σεξουαλικές σχέσεις.
Οι αγώνες που δόθηκαν έχουν μείνει στην ιστορία, από το σύνθημα «ψωμί και τριαντάφυλλα» που κατέκλυσε τους δρόμους της Νέας Υόρκης και άλλαξε τον κόσμο, με τις γυναίκες να ζητούν με τον όρο «ψωμί», οικονομική ασφάλεια και «τριαντάφυλλα» καλύτερη ποιότητα ζωής, μέχρι τις Σουφραζέτες στη Μεγάλη Βρετανία, που ήταν γυναίκες κυρίως μεσαίας τάξης και συσπειρώθηκαν για να διεκδικήσουν μια καλύτερη ποιότητα ζωής καθώς και το δικαίωμα ψήφου. Στη χώρα μας οι εργάτριες του εργοστασίου Αδελφών Ρετσίνα στον Πειραιά , έκαναν την πρώτη απεργία το 1892, και στα επόμενα χρόνια, οι γυναίκες της εργατικής τάξης συμμετείχαν σε πολλές κινητοποιήσεις διεκδικώντας τα εργασιακά τους δικαιώματα. Το 1952, οι Ελληνίδες κατακτούν το δικαίωμα του εκλέγειν και εκλέγεσθαι. Πρώτη γυναίκα βουλευτής ήταν η Έλενα Σκούρα, η Λίνα Τσαλδάρη πρώτη υπουργός, η Αλέκα Παπαρήγα επικεφαλής μεγάλου κόμματος. Αν και δεν υπάρχει εκλεγμένη γυναίκα πρωθυπουργός, η Βασιλική Θάνου-Χριστοφίλου ήταν η πρώτη γυναίκα πρωθυπουργός σε υπηρεσιακή κυβέρνηση και η Κατερίνα Σακελλαροπούλου, εκλέχθηκε πέρσι η πρώτη γυναίκα Πρόεδρος της Δημοκρατίας. Κατά την αναθεώρηση του οικογενειακού δικαίου το 1983, έγινε κατάργηση της πατριαρχικής οικογένειας, του θεσμού της προίκας καθώς και της αλλαγής του επωνύμου μετά το γάμο.
Οι μάχες για ισότητα μεταξύ ανδρών και γυναικών δεν σταματούν παγκοσμίως. Ωστόσο οι έρευνες που έχουν γίνει δείχνουν πως μόνο το 29% των γυναικών απαρτίζουν ηγετικές θέσεις παγκόσμια. Απογοητευτικά είναι τα αποτελέσματα και στη χώρα μας, καθώς σύμφωνα με έρευνα της Grant Thornton, αντί για αύξηση είχαμε μείωση του ποσοστού γυναικών σε διοικητικές θέσεις, από 26% σε 22%. Σε άλλη έρευνα, το 56% των Ελλήνων θεωρεί πως οι γυναίκες δεν έχουν τις ίδιες ευκαιρίες απασχόλησης με τους άνδρες, το 26% πως οι άντρες είναι πιο ικανοί να πάρουν σημαντικές αποφάσεις, το 30% πως οι δουλειές είναι λίγες και πρέπει οι άντρες να έχουν προτεραιότητα και το 54,2% πως οι γυναίκες πρέπει να δίνουν περισσότερη έμφαση στην οικογένεια και όχι στην καριέρα.
Προσωπικά θεωρώ πως ο ρόλος της γυναίκας στην Ελλάδα είναι ακόμη κατώτερος από του άντρα. Απαιτείται πολλή δουλειά για να υπάρξει πραγματική ισότητα μεταξύ των δυο φύλων. Ας πάρουμε παράδειγμα το θέμα που έχει ξεσπάσει το τελευταίο διάστημα με τις σεξουαλικές παρενοχλήσεις. Στον κόσμο των social media, προωθείται το κίνημα #metoo που ξεκίνησε από την Αμερική. Πολλές γυναίκες, βρήκαν το θάρρος να μιλήσουν για την κακοποίηση που έχουν δεχθεί και η μια είδηση διαδέχεται την άλλη. Εάν κάποιος κάνει μια βόλτα κάτω από τα σχόλια των site που αναρτούν τις ειδήσεις, θα δει πως η κριτική που γίνεται πολλές φορές είναι υπέρ του θύτη και όχι του θύματος. Απαιτείται πολλή δουλειά για να ξεκινήσουν οι γυναίκες να μιλάνε ανοιχτά για τη βία που έχουν υποστεί, χωρίς να υπάρχει αρνητική κριτική. Υπάρχουν γυναίκες που δεν ξέρουν καν την ύπαρξη γραμμών υποστήριξης, δομών φιλοξενίας που προσφέρονται. Η οποιαδήποτε μορφή βίας που βιώνει μια γυναίκα, πρέπει να λαμβάνεται σοβαρά και όχι να γίνεται πηγή κουτσομπολιού.
Ας μην αρκεστούμε στα λουλούδια που θα μας χαρίσουν ή σε μια βραδιά με τις φίλες μας, αλλά ας αναλογιστούμε όλες την πραγματική κατάσταση. Το πως η κάθε μια από εμάς μπορεί να συμβάλει στην πραγματική αλλαγή. Όπως είπε και η Σιμόν ντε Μποβουάρ, γνωστή φεμινίστρια, «Δεν γεννιόμαστε γυναίκες. Γινόμαστε γυναίκες» . Ας καταργήσουμε τα στερεότυπα των παλαιών χρόνων, τα ταμπού και ας βοηθήσουμε όλες τις γυναίκες που έχουν υποστεί βία να σπάσουν τη σιωπή τους και να μιλήσουν ώστε να παραδώσουμε έναν καλύτερο κόσμο στις επόμενες γενιές.
Το άρθρο δημοσιεύτηκε αρχικά στην Εφημερίδα «Γνώμη»
